‘Hij slaat je, dus hij houdt van je’
Het is -26°C als ik uit het vliegtuig stap op het vliegveld bij Tsjeljabinsk. Ze zijn hier in de Oeral wel wat gewend maar de scholen zijn toch gesloten zegt Sergey. Ruim zes jaar geleden is hij hier met zijn gezin naar toe verhuisd. Met als doel het opzetten van een opvangcentrum voor vrouwen die geen onderdak meer hebben vanwege huiselijk geweld. Een groot probleem in Rusland. Volgens een onafhankelijke studie hebben dagelijks tot 36.000 vrouwen en 26.000 kinderen te maken met geweld binnen het gezin. Volgens cijfers van de VN sterven er jaarlijks 14.000 Russische vrouwen door huiselijk geweld.
Tot vorig jaar viel huiselijk geweld onder het strafrecht. Daders konden daardoor 600 euro boete, drie maanden cel of een taakstraf van zes maanden krijgen. Wie nu zijn partner of kind één keer slaat zonder ernstig letsel, kan maximaal 470 euro boete, 15 dagen hechtenis of een taakstraf van 120 uur krijgen. De nieuwe wet is vorig jaar met een overweldigende meerderheid aangenomen.
Waar straffen voor een opvoedkundige tik voorheen buitenproportioneel waren – je kon er voor naar een strafkamp worden gestuurd – kunnen vergrijpen nu administratief worden afgehandeld. Deel van het argument: levens worden zo niet volledig overhoop gehaald en dat is uiteindelijk beter voor de stabiliteit van het gezin. De Komsomolskaya Pravda publiceerde een artikel dat de nieuwe wet steunt en zegt dat vrouwen die worden mishandeld ‘trots’ op hun blauwe plekken moeten zijn. Volgens de schrijver betekent het dat een man van je houdt als hij je slaat.
Tegenstanders vinden dat de wet een verkeerd signaal geeft. Het is nu al erg moeilijk voor slachtoffers van huiselijk geweld in Rusland om hulp te krijgen hun recht te halen. De boodschap is dat iemand het recht heeft om zijn gezin te slaan.
“Het was lastig om een plek voor de opvang te vinden. Er is genoeg te huur maar zodra de eigenaar hoort dat wij opvang regelen voor vrouwen met kinderen haken ze af.” verteld Sergey. In de afgelopen zes jaar zijn ze met de opvang al zes keer verhuisd. Momenteel bevindt de opvang zich in een appartement op de begane grond van een flatgebouw. De ruimte is beperkt. Maar de vrouwen binnen hoor je niet klagen.
“Deze opvang was mijn laatste kans” zegt Anastasia. Haar man had een drankprobleem en reageerde dat af op haar en haar beide dochters. “Ik ben van hem gescheiden en we huurden een kamer. Zolang hij de alimentatie betaalde ging het goed. Maar hij raakte zijn baan kwijt. Ik verdien met schoonmaken 13.000 RUR (€ 185) en moet 6.000 RUR (€ 86) aan huur betalen. Toen het winter werd stond ik voor de keus: de huur betalen of warme kleding kopen voor mijn kinderen. Ik koos voor de kleding en van de huurbaas kreeg ik een paar dagen om de kamer te verlaten. Ik heb alle instanties afgebeld. Maar het was schokkend wat ik daar te horen kreeg: Doe afstand van je kinderen, wij plaatsen hen dan in een weeshuis en jij lost je problemen zelf op of mij werd hulp geweigerd omdat ik geen registratie had in Tsjeljabinsk. Op de laatste dag had ik nog één telefoonnummer om te bellen. Dat was het nummer van Mission Possible. Dezelfde dag zijn we naar het Mission Possible opvangcentrum vertrokken. Hier is alles wat we nodig hebben: een dak boven ons hoofd, een plek om te slapen, eten en kleding. De kinderen kunnen huiswerk maken. Maar het belangrijkste is dat er mensen in mijn leven zijn gekomen die mij de helpende hand hebben toegereikt. En daar ben ik heel erg dankbaar voor!
