“Je mag hier komen maar zorg dan wel dat je van je kind afkomt”
Aan de muur hangen foto’s van moeders met kinderen die een tijdje in de opvang hebben gewoond. In een fotoalbum dat ik in mijn handen krijg gedrukt zijn er nog veel meer. “En dit zijn ze nog lang niet allemaal” zegt Natalya. Zij is verantwoordelijk voor het Mission Possible project in Oefa*. Ik blader door het album en herken er verschillende van. Achter elke foto gaat een verhaal schuil. Een verhaal over misbruik, huiselijk geweld, eenzaamheid. Allemaal meiden die dromen hadden; een man, kinderen en eigen huis. Een droom die ze te vroeg en te naïef probeerden te verwezenlijken. Een vriend die gouden bergen beloofd. Maar binnen de kortste keren werden ze keihard met de neus op de feiten gedrukt. Ze raakten zwanger en werden door manlief in de steek gelaten. Soms werden ze het huis uitgezet. Familie, als die er al is, zit niet te wachten op een aanstaande moeder. En ze stellen voorwaarden, “Je mag hier komen maar zorg dan wel dat je van je kind afkomt”. Vaak speelde huiselijk geweld een grote rol en probeerden ze zelf weg te komen.
Dat is niet zo eenvoudig als het klinkt. In Rusland heb je het fenomeen ‘propiska’, een registratie op een adres. Uitkeringen, ondersteuning met zoeken naar werk, plaatsing op school e.d. worden alleen gedaan in de plaats waar je geregistreerd staat. En dat is nou net waar ze niet willen zijn. De meeste van deze meiden zijn opgegroeid in een gebroken gezin of in een weeshuis. Ze hebben nooit een goed voorbeeld gehad. Zonder onderdak en voldoende inkomen zullen ze de voogdij over hun kind verliezen. Dat zal in een weeshuis worden geplaatst. En de ellende begint weer van voren af aan. Maar niet als het aan Natalya en haar team ligt.
Dagelijks zijn ze in de weer om vrouwen op te vangen. Al jaren. En dat ondanks de tegenwerking die ze hebben gehad. Natalya is een keer in elkaar geslagen door de politie toen ze straatkinderen hielp. Ze is bedreigd door agressieve mannen van vrouwen in de opvang. De remmen van haar auto zijn doorgesneden. Bepaalde mensen, werkzaam in de overheid, hebben geprobeerd haar organisatie te liquideren.
Nu is de situatie heel anders hoewel ze nog weleens bedreigd wordt. Het ging de sociale diensten zoals Kinderbescherming en Jeugdzorg opvallen dat de voor hen hopeloze gevallen wel door Mission Possible werden geholpen en belangrijker dat ze hun leven weer op de rails kregen. “We hebben een andere aanpak” verteld Natalya. “Wij zien onze cliënten niet als een nummer en helpen hen persoonlijk. En wat belangrijker is we laten hen de liefde van Jezus zien.”
Lena kan dat beamen. Zij zit bijna een maand in de opvang, “Ik ben gevlucht” zegt ze. “Mijn man wordt agressief als hij alcohol drinkt. Een dag voor mijn verjaardag ging het weer mis. Hij sloeg mij en met een blauw oog en een kapotte lip heb ik mijn verjaardag moeten vieren. Mijn geduld is op en ik kan er niet meer tegen. Hij weet niet waar ik ben en ik heb mijn ouders ook niet verteld waar ik zit. Ik ben bang dat ze hem mijn adres gaan vertellen als hij langskomt met zijn mooie praatjes. Hij heeft mijn documenten weggegooid.” Ze is verbaasd als haar dochtertje bij mij op de bank komt zitten. “Dat doet ze nooit. Zeker niet bij een man”. Ik zie het maar als een compliment maar het is veelzeggend.
Natalya heeft samen met haar team een methodiek opgezet hoe om te gaan met opvoeding en gezinsproblemen. Deze methodiek wordt nu gebruikt in staatsinstellingen van Basjkirostan en Natalya heeft trainingen aan hun staf gegeven. “Een Godswonder”, zegt Natalya “en een antwoord op ons gebed”. Ze hebben haar een baan aangeboden om het werk van de instellingen te coördineren. Maar ze heeft geweigerd ook al lag het salaris 4 keer zo hoog.
“Kijk” zegt Natalya. “Deze ken je ook nog wel. Polina en Aiga. Je zult ze morgenmiddag in de club** ontmoeten. Eerst leefden ze op straat. Nu zijn ze getrouwd, zijn ze moeder en hebben onderdak. Is dat niet geweldig!”