Een dag uit het leven van Luyba Gregoreevna*

Ons eerste bezoek is aan een gezin dat woont in een obshezhitie**. We gaan een kinderbedje brengen. En Luyba verteld me dat het naar de 5e etage moet en dat er geen lift is. Heb ik even mazzel. De kamer lijkt meer op een inloopkast. Zo’n twee meter breed en zeven meter diep. En hier wonen vier mensen. Moeder Oksana met dochter Karina van 12 en zoon Makar van 4 jaar en oma. Er staan twee stapelbedden langs de muur. Oksana heeft geen werk en ze leven van het pensioen van oma. Het kinderbedje is voor de zus van Oksana die al in het ziekenhuis ligt. Luyba probeert moeder Oksana aan een baan te helpen. Zoon Makar kan naar de dagopvang.

Daarna gaan we door naar Sveta. Een alleenstaande jonge moeder. Onderweg belt Luyba met haar vriendin. Die runt een café waar eigen gebak wordt gemaakt. Misschien kan Oksana daar aan de slag. Sveta kennen we via haar zoon Vova. Volgens Sveta een moeilijke jongen. Twee jaar geleden deed hij mee met het winterkamp door Luyba georganiseerd. Hij had daar een Bijbel gekregen en Sveta was verbaasd over de verandering in zijn gedrag. Lubya verteld me dat het probleem vooral bij Sveta lag. Sveta is opgegroeid in een weeshuis en had geen idee wat het betekent om moeder te zijn. Regelmatig liet ze Vova weten dat ze hem in een weeshuis zou stoppen. Ja, dat wil je als jochie niet van je moeder horen. Nu zijn de verhoudingen stukken beter. Vova komt regelmatig naar de dagopvang, een rit van ruim drie kwartier met de bus. En Sveta bezoekt de ontmoetingen die Lubya organiseert voor de moeders van de kinderen van de dagopvang.

Als Sveta de deur opendoet is direct duidelijk dat zij slachtoffer is van huiselijk geweld. Ze heeft een blauw oog. Haar ex-man is uit de gevangenis gekomen en heeft haar opgezocht. Maar Sveta wil geen contact met hem en hij was daar niet van gediend. Hij stalkt en bedreigt haar. Gisteren bonkte hij nog op de deur met een getrokken mes in zijn hand. Sveta is bang en wil verhuizen. De politie grijpt hier niet zo gauw in.

In dezelfde obshezhitie woont een vriendin van Sveta. Zij heet Olga. Olga zit zwaar in de problemen. Vlak voor de jaarwisseling liep een ruzie met haar ex-vriend vreselijk uit de hand. Ze stak hem neer voor de ogen van haar 16-jarige zoon. Die heeft de ambulance gebeld. De ex-vriend was in de longen geraakt en heeft het ter nauwer nood overleefd. Maandag hoort ze of ze wordt veroordeeld of niet. Olga heeft een drugsverleden maar daar is ze van afgekickt. Tijdens haar rehabilitatie heeft zij God leren kennen. We bidden met haar en Olga vraagt om een Bijbel. Die zal ze voor het weekend moeten krijgen. Als ze maandag veroordeelt wordt ziet Luyba haar niet meer. En of Luyba ook een Bijbel heeft voor haar collega. Die vroeg Olga laatst om drugs voor haar te kopen zoals ze vroeger deed.

Oost West Thuis Best

Het is al halverwege de middag als we naar het ziekenhuis gaan. Luyba is gebeld door Lena, die een paar maanden terug moeder is geworden. Of zij met haar baby kan worden afgehaald. Een tijdje terug werd de baby ziek en werd met hoge koorts opgenomen in het ziekenhuis. Nu mag ze naar huis. Lena heeft een zwaar leven achter de rug. Opgegroeid in een gezin met alcoholproblemen, slachtoffer van huiselijk geweld. Je zit de sporen ervan terug op haar gezicht. Ze is 42 jaar maar als ze mij hadden verteld dat ze 60 is had ik het ook geloofd. Voor dat we haar naar huis brengen moeten we eerst langs een instantie om een document voor de baby te regelen. Zo iets kan wel even gaan duren en Ik bied aan om met de baby in de auto te blijven. Maar dat vertrouwt Lena mij niet toe. Gelukkig gaat het sneller dan verwacht. Daarna moeten we naar een apotheek, medicijnen en babyvoeding halen. Ze heeft van het ziekenhuis een recept meegekregen. Bij de eerste apotheek krijgen we nul op het rekest; geen medicijnen en zelfs geen babyvoeding. Bij de volgende apotheek hebben we iets meer succes. De babyvoeding is aanwezig. Maar als we de apothekersassistente de lijst met medicijnen overhandigen krijgen we een stom-verbaasde blik. Het recept blijkt tegenstrijdigheden te bevatten en dat niet alleen. “Zijn deze medicijnen voor de baby?” vraagt ze. “Dit zijn medicijnen voor kinderen van twaalf en ouder. In deze hoeveelheid is het voor de baby een dodelijke dosis!”.

Het is al avond als we bij de woning van Lena aankomen. Haar woonomstandigheden zijn ronduit slecht. Een hut met een houtkachel en zonder stromend water. We hebben de mogelijkheden om beter onderdak voor haar te regelen. Maar ze wil er niet weg. We kunnen haar niet op andere gedachten brengen. Maar dit is geen plek voor een kind om op te groeien. We laten Lena met haar baby achter en besluiten om de Kinderbescherming in te lichten. Onder deze omstandigheden zal Lena de voogdij over haar baby verliezen. De baby zal dan in een weeshuis worden geplaatst. Dat is niet wat wij willen maar wij weten zeker dat Lena dat ook niet wil. Ze houdt van haar kind. En we zijn er van overtuigd dat Lena alsnog op ons voorstel zal in gaan.

Op de terugreis vraagt Luyba of ik nog naar het Dagopvangcentrum wil. Nee, genoeg voor vandaag. Morgen is er weer een dag.

Het verhaal van Lena heeft een positieve wending gekregen. Meer weten? Klik hier!

* Luyba is onze directrice van Mission Possible in Krasnoyarsk. Al sinds de jaren negentig is zij actief in de hulpverlening. In de beginjaren was de hulp vooral gericht op straatkinderen. Tegenwoordig is de hulp vooral gericht op probleemgezinnen.

** Obshchezhitie was een hostel in de Sovjet periode dat meestal door een fabriek werd georganiseerd om jonge specialisten aan te trekken die niet getrouwd waren en geen plek hadden om te wonen. Voorheen werden afgestudeerden van universiteiten door de hele Sovjet Unie gestuurd en verbleven ze in deze hostels. Dankzij de hostels voelden mensen zich verenigd, ze deelden alles. Maar na de Sovjetperiode werden de hostels een permanent verblijf voor families en het is een tragedie omdat ze geen kans kregen om een aparte flat te krijgen. Ze moeten de badkamer en de keuken delen en samenwonen met alle gezinsleden in een kleine kamers. Niemand investeert in de reparatie van deze hostels.