‘Je bent afgevallen’ zegt het meisje achter de balie van de douane, als ze de foto in mijn paspoort bekijkt. Ik sta bij de paspoortcontrole op het Sheremetyevo vliegveld in Moskou. Ik heb net een reis van bijna twee weken achter de rug langs vier steden waar Mission Possible projecten ondersteunt. “Onmogelijk” antwoord ik. “Je moest eens weten hoe ze mij de afgelopen tijd hier hebben verzorgd!”.

Na ruim twee jaar kreeg ik weer de mogelijkheid om Rusland te bezoeken. Vanwege de pandemie werden er eerder geen visa verstrekt. Online werden de contacten onderhouden, maar er gaat niets boven een echt bezoek. En ik ben erg blij dat ik weer die kant op kan.

Asbest, Jekaterinaburg, Omsk en Tsjeljabinsk staan deze keer op het programma. Zo’n twee weken geleden begon de reis met een vlucht van Amsterdam via Moskou naar Jekaterinaburg, net achter de Oeral.

Asbest

Asbest ligt op een uur rijden van het vliegveld en ’s morgens worden we door Oleg opgehaald. Ik reis deze keer niet alleen. Gerande is voor de eerste keer mee naar Rusland. Al weer een jaar werkt zij parttime voor Mission Possible. Het weerzien met Oleg is hartelijk. Oleg is verantwoordelijk voor het project in Asbest.

In december 2010, Mission Possible Nederland bestond net twee maanden, reisde ik met een TV-team van EO-Metterdaad naar Asbest om daar een paar fondsenwervende documentaires te maken over de opvang van Mission Possible. Met de opbrengst is o.a. het bestaande gebouw gerenoveerd en een nieuw gebouw bijgezet.

Dat was geen overbodige luxe. Het project richt zich op vrouwen die te maken hebben met huiselijk geweld en verslaving. Een probleem wat in Rusland helaas heel veel voorkomt. Het unieke van dit project is dat moeders samen met hun kinderen het rehabilitatieprogramma kunnen volgen.

Voor veel moeders geeft dit de doorslag om aan het programma deel te nemen. Het is voor hen vaak de laatste strohalm. Bijna alle moeders lopen het gevaar de voogdij over hun kinderen te verliezen. De kinderen worden dan door de Jeugdzorg – Kinderbescherming in een staatsweeshuis geplaatst en soms daarna in een pleeggezin. Door deel te nemen aan het programma krijgen de moeders nog een laatste kans die ze vaak met beide handen aangrijpen.

Het programma

Het rehabilitatieprogramma duurt een jaar. De activiteiten zijn er opgericht om de relatie tussen moeder en kinderen weer te herstellen. De meeste moeders en kinderen hebben traumatische ervaringen achter de rug. Soms duurt het weken, zelfs maanden, voordat ze hun verhaal durven te vertellen. Met veel liefde en geduld worden ze daarbij door de staf begeleidt. Ook andere moeders, die al langer in het programma zitten, spelen daarin een rol. Bidden en Bijbelstudies zijn een belangrijk onderdeel van het programma. Daarnaast wordt er veel tijd besteedt aan het regelen van identiteitspapieren en uitkeringen. Vaak zijn die verloren gegaan en zonder documenten besta je niet in Rusland. Er wordt alles aan gedaan om kinderen die al eerder uit huis zijn geplaatst weer bij hun moeder te krijgen. Een lastig proces, maar als het lukt is het groot feest!

Ik ben erg onder de indruk van de inzet en toewijding van de staf. Elke moeder die binnenkomt heeft grote problemen die heel veel tijd en energie kosten. Zijn die problemen eindelijk opgelost, dan staat de volgende moeder al weer klaar om geholpen te worden, er is een wachtlijst.

Het opvangprogramma krijgt veel ondersteuning vanuit de stad. Regelmatig worden vrouwen doorverwezen door Sociale Zaken. Inwoners van Asbest doneren spullen en geld. Katya is verantwoordelijk voor de contacten met bedrijven. Zelf heeft zij ook de in de opvang gezeten. Ze is blij en dankbaar dat ze deze kans heeft gekregen. ‘Veel bedrijven willen wel wat doen en ik laat me niet zo snel afschepen’ lacht ze. ‘Soms wordt er vervelend en grof gereageerd. Maar dan zeg ik: dankjewel en ik bel u volgende maand wel weer.”